ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ

КАТАДИОПТРИКАЛЫҚ ОПТИКАЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕРДЕГІ ПАРАЗИТТІК СӘУЛЕЛЕНУДІ ТАЛДАУ

Авторлар

  • Берик Жумажанов ТОО «Ghalam»
  • Айнур Жетписбаева ТОО «Ghalam»
  • Айгуль Кулакаева МУИТ
  • Бексултан Жумажанов ТОО «Ghalam»

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.24.4.011

Кілт сөздер:

паразиттік сәулелер, сигнал / шу қатынасы, бленда, Жерді қашықтықтан зондтау, Ansys Zemax OpticStudio модельдеу, катадиоптрикалық оптикалық жүйе

Аңдатпа

Бұл мақалада Жерді қашықтықтан зондтауға арналған катадиоптриялық оптикалық жүйенің детекторына түсетін жарық ағынының қажетсіз компоненттерін есептеу және талдау әдістері қарастырылады. Ғарыштық техниканың шағын болу тендециясын ескеріп,  қашықтан зондтау дәлдігі мен ажырату қабілетіне қойылатын талаптардың өсуімен паразиттік сәулеленуді блоктау элементтерінің саны мен мөлшеріне шектеулер артады, ал паразиттік сәулеленудің шамалы үлесі де пайдалы сигналды қатты бұрмалап, контрастты нашарлатады және сигналдың шуға қатынасын төмендетеді. Бұл жұмыста детекторға түсетін паразиттік сәулелену мөлшерін есептеудің және оларды азайту әдістерін әзірлеудің кешенді тәсілін әзірлеу және сынау міндеті қойылған .

Модельдеу құралы ретінде Ansys Zemax OpticStudio бағдарламалық кешені Non-sequential ray trace режимы қолданылады. Бұл тәсіл телескоптың оптомеханикалық құрылымындағы бірнеше шағылысулар мен шашырауды, соның ішінде оптикалық және механикалық түйіндерді ескеруге мүмкіндік береді. Сыртқы және ішкі блендалар, сондай-ақ линзаларға арналған арнайы шағылыстыруға қарсы жабындар детекторға жететін паразиттік сәулелер санының азаюына шешуші үлес қосатыны көрсетілген. Мақалада сынақ есептеулерінің нәтижелері келтірілген, конфигурация нұсқалары салыстырылған (әр түрлі блендалармен және оларсыз, жабынмен немесе олсыз), паразиттік сәулеленудің жалпы қуаты және детектордың максималды жарықтандырылуы бағаланады.

Жұмыстың практикалық маңыздылығы мынада: егжей-тегжейлі есептелген көрсеткіштер дизайнерлерге паразиттік сәулелену көздерін (жарқыл, шағылысу, шашырау) анықтауға және оны азайту үшін жүйенің дизайнына өзгерістер(диафрагмалар, блендалар, жабындар)  енгізуге мүмкіндік береді, осылайша кескін сапасының нашарлауына жол бермейді. Жерді қашықтықтан зондтау ғарыш аппараттарының пайдалы жүктемелерінде паразиттік сәулеленуді азайту қоршаған ортаның, ауыл шаруашылығының және ЖҚЗ басқа да міндеттерінің жай-күйін сенімді талдау үшін қажет анық және ақпараттық бейнелерді алуды қамтамасыз ете отырып, деректердің контрастылығы мен дәлдігін арттырады.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Жүктеулер

Жарияланды

2025-11-15

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Жумажанов, Б., Жетписбаева, А., Кулакаева, А., & Жумажанов, Б. (2025). КАТАДИОПТРИКАЛЫҚ ОПТИКАЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕРДЕГІ ПАРАЗИТТІК СӘУЛЕЛЕНУДІ ТАЛДАУ. ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ, 6(4), 190–207. https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.24.4.011

##plugins.generic.recommendBySimilarity.heading##

1 2 3 4 5 6 7 > >> 

##plugins.generic.recommendBySimilarity.advancedSearchIntro##

Loading...