ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ

БЕЙНЕ АҒЫНДАРЫНДА ҚОЗҒАЛАТЫН ОБЪЕКТІЛЕРДІ АНЫҚТАУ ҮШІН НАҚТЫ УАҚЫТТАҒЫ МАТЕМАТИКАЛЫҚ МОДЕЛЬДЕУ

Авторлар

  • А.Х. Касымова
  • Г.Б. Абдикеримова Евразийский национальный университет имени Л.Н. Гумилева, Астана, Казахстан
  • А.Қ. Асабай
  • А.Б. Серикбаева
  • С.М. Ахмедова

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.22.2.006

Аңдатпа

Қозғалыстағы объектілерді нақты уақытта бейне ағындарында анықтауға арналған математикалық модельдерді әзірлеу қауіпсіздік пен процестерді автоматтандыру қажеттілігінің артуына байланысты маңызды міндет болып табылады. Бұл зерттеуде Faster Region-Based Convolutional Neural Network (Faster R-CNN) моделіне негізделген анықтау жүйесі ұсынылады. Жүйе Residual Network-50 (ResNet-50), Feature Pyramid Network (FPN), MobileNet Version 3 Large және Efficient Network-B0 (EfficientNetB0) сияқты әртүрлі архитектураларды пайдаланады және Self-Attention механизмімен күшейтілген. Модель объектілердің белгілерін тиімді түрде бөліп алып, терең нейрондық желілер мен масштабтау әдістерін пайдалану арқылы әртүрлі операциялық жағдайларға бейімделуді қамтамасыз етеді. Эксперименттік нәтижелер жоғары дәлдікті көрсетеді: MobileNet Version 3 Large моделі 95,70% дәлдікке, ал Residual Network-50 моделі алғашқы үш оқу кезеңінде 100% дәлдікке жетті. EfficientNetB0 архитектурасы мен Self-Attention механизмі қолданылған Faster R-CNN моделі де үшінші кезеңге дейін 100% дәлдікке жетіп, кейінгі оқу циклдарында тұрақты нәтижелер көрсетті. ResNet-50 және FPN архитектурасы қолданылған модель бірінші оқу кезеңіндегі орташа шығын мәнін 0,0922-ден он бесінші кезеңге дейін 0,0102-ге дейін төмендетуді көрсетті, бұл оның сенімділігі мен тиімділігін растайды. Болашақ зерттеулер ұсынылған жүйені күрделірек және динамикалық бейне сценарийлерін өңдеуге бейімдеуге, сондай-ақ есептеу шығындарын азайтып, өңдеу жылдамдығын арттыру үшін деректерді өңдеуді оңтайландыруға бағытталуы мүмкін.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Жүктеулер

Жарияланды

2025-06-15

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Касымова , А., Абдикеримова, Г., Асабай , А., Серикбаева, А., & Ахмедова , С. (2025). БЕЙНЕ АҒЫНДАРЫНДА ҚОЗҒАЛАТЫН ОБЪЕКТІЛЕРДІ АНЫҚТАУ ҮШІН НАҚТЫ УАҚЫТТАҒЫ МАТЕМАТИКАЛЫҚ МОДЕЛЬДЕУ . ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ, 6(2), 91–114. https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.22.2.006
Loading...