ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ

АСТАНА МАҢЫНДАҒЫ ӨСІМДІКТЕРДІ КАРТАҒА ЕНГІЗУ МАҚСАТЫНДА СПУТНИКТІК ЖӘНЕ ДРОНДЫҚ СУРЕТТЕРДЕН АҒАШТАРДЫ АНЫҚТАУ ӘДІСТЕРІН САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ

Авторлар

  • Сындар Сатбаев Astana IT University
  • Didar Yedilkhan Astana IT University
  • Aruzhan Shoman Astana IT University
  • Zarina Kutpanova Astana IT University
  • Mira Bukayeva Astana IT University

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.24.4.016

Аңдатпа

Жедел қарқынмен урбанизацияланып жатқан Астанада, әйнек мұнаралар мен кеңестік дәуірдегі ғимараттар қатар тұрған ортада, қалалық көгалдандыру тек сән үшін емес, сонымен қатар климаттық тепе-теңдік пен тұрақтылықты сақтауда шешуші рөл атқарады. Бұл зерттеу екі қашықтан зондтау әдісін – жоғары дәрежедегі дрон суреттері мен спутниктік деректерді пайдалана отырып, ағаштарды дәл және автоматты түрде картаға түсіру жүйесін әзірлеуге бағытталған. Оқыту деректері мен аннотациялар Roboflow платформасында дайындалған, ал жергілікті өсімдіктерді тану үшін YOLO нейрондық желісінің модификацияланған нұсқасы қолданылды. Салыстыру тек анықтау дәлдігіне емес, сонымен қатар өңдеу жылдамдығы мен масштабталуына да назар аударды. Биіктігі шамамен 100 метрден түсірілген дрон суреттері (5 см/пиксель ажыратымдылығымен) 70–80% дәлдікке жетіп, дара ағаштардың тәжін және жапырақ құрылымын айқын көрсетті. Ал спутниктік кескіндер (~50 см/пиксель) 50–60% дәлдік беріп, өңдеу жылдамдығы мен кең ауқымды қамту мүмкіндігімен ерекшеленді, бұл оларды аймақтық мониторингке тиімді әсер берді. Барлық анықталған нысандар ArcGIS және Folium арқылы геоүйлестіріліп, Астананың жасыл инфрақұрылымының интерактивті картасы құрылды. Нәтижелер дрон суреттерінің микродеңгейдегі талдау үшін, ал спутниктік деректердің макродеңгейін бақылау үшін тиімді екенін көрсетті. Осы екі әдісті біріктіру арқылы қалалық экологиялық жоспарлауды және биомасса деңгейін бағалауға және тұрақты қала басқару үшін толықтырмалы GIS негізіндегі шешім ұсынылады.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Жүктеулер

Жарияланды

2025-11-15

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Сатбаев, С., Yedilkhan, D., Shoman, A., Kutpanova, Z., & Bukayeva, M. (2025). АСТАНА МАҢЫНДАҒЫ ӨСІМДІКТЕРДІ КАРТАҒА ЕНГІЗУ МАҚСАТЫНДА СПУТНИКТІК ЖӘНЕ ДРОНДЫҚ СУРЕТТЕРДЕН АҒАШТАРДЫ АНЫҚТАУ ӘДІСТЕРІН САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ. ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ, 6(4), 274–287. https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.24.4.016
Loading...