ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ

БАНКТЫҚ АЛАЯҚТЫҚТЫ АНЫҚТАУДАҒЫ ГРАФТЫҚ НЕЙРОНДЫҚ ЖЕЛІЛЕР: ӘДІСТЕРДІ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ

Авторлар

  • Асель Темірхан IITU
  • Галина Пащенко IITU

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.22.2.011

Кілт сөздер:

графтық нейрондық желілер, алаяқтық, банк жүйесі, аномалияларды анықтау, машиналық оқыту, деректер қауіпсіздігі, транзакцияларды талдау

Аңдатпа

Зерттеу банк жүйесінде алаяқтық транзакцияларды анықтау үшін графтық нейрондық желілерді қолдануға арналған. Қаржылық деректерді талдаудың қазіргі әдістері үлкен көлемдегі ақпаратты өңдеуде тиімділіктің төмендігінен қиындықтарға тап болады, бұл аномалды және алаяқтық операцияларды анықтауды қиындатады. Жұмыстың мақсаты — банк транзакциялары контексінде әртүрлі GNN архитектураларын тиімділігін бағалау, сондай-ақ олардың қауіпсіздік мониторингі процестеріндегі дәлдік пен жалған ескертулерді азайтудағы қолданылуын талдау. Жұмыс барысында бірнеше модельдер зерттелді, олардың ішінде ең жоғары нәтижені LGM-GNN архитектурасы көрсетті, ол дәлдік пен толықтық бойынша ең жақсы нәтижелерге қол жеткізді. Нәтижелер графтық нейрондық желілерді алаяқтықты анықтау мәселесін шешуде қолданудың мүмкіндігін растайды, бұл қаржылық мониторинг жүйелеріне енгізу перспективасын ашады. Жұмыстың қорытындысы алгоритмдерді жетілдіру және қаржылық деректерді талдауда графтық модельдерді қолдану бағыттары бойынша болашақ зерттеулер үшін ұсыныстарды қамтиды

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Автор өмірбаяны

Галина Пащенко, IITU

кандидат технических наук, ассоциированный профессор кафедры «Информационные системы»

Жүктеулер

Жарияланды

2025-06-15

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Темірхан, А., & Пащенко, Г. (2025). БАНКТЫҚ АЛАЯҚТЫҚТЫ АНЫҚТАУДАҒЫ ГРАФТЫҚ НЕЙРОНДЫҚ ЖЕЛІЛЕР: ӘДІСТЕРДІ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ. ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ, 6(2), 174–185. https://doi.org/10.54309/IJICT.2025.22.2.011

Журналдың саны

Нөмір 6 № 2 (2025): МЕЖДУНАРОДНЫЙ ЖУРНАЛ ИНФОРМАЦИОННЫХ И КОММУНИКАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ

Бөлім

ИНФОРМАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ

Лицензия

Авторлық құқық (c) 2025 ХАЛЫҚАPАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖУРНАЛЫ

Creative Commons лицензиясы

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.en

##plugins.generic.recommendBySimilarity.heading##

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >> 

##plugins.generic.recommendBySimilarity.advancedSearchIntro##